Aby odpowiedzieć na to pytanie – należy zacząć od początku. Gradacje papieru ściernego wynikają z zastosowania np. w arkuszach, krążkach lub rolkach ściernych , ziaren ściernych o różnych wielkościach - zwanych granulacjami.
Ziarna ścierne
Gradacja papieru ściernego, nazywana bardziej profesjonalnie granulacją, to jedne z kluczowych parametrów w doborze narzędzia ściernego. Zanim zgłębimy ten temat, kilka słów na temat ziaren ściernych, z którym pojęcie gradacji bezpośrednio się łączy. W narzędziach ściernych nasypowych, do których zalicza się między innymi rolki ścierne, stosuje się głównie ziarna ścierne z węglika krzemu (SiC), zwanego również karbokorundem, oraz tlenku glinu (Al2O3), czyli elektrokorundu. W przypadku ziaren z węglika krzemu stosuje się m.in. ich odmianę czarną i zieloną, zaś w wypadku elektrokorundowych - szlachetną, zwykłą, półszlachetną lub mieszaną, stopową (chromową i cyrkonową). Ziarna wymienionych materiałów ściernych produkowane są w różnych wielkościach, które nazywa się ziarnistością albo granulacją.
Granulacja narzędzi ściernych
Gradacja papieru bądź płótna ściernego (ziarnistość) zalicza się do podstawowych parametrów technicznych charakteryzujących materiały ścierne nasypowe. Określa on m.in., do jakiego rodzaju obróbki nadaje się dane narzędzie ścierne: zgrubnej, pośredniej czy wykończeniowej. Wielkość ziarna (granulacja) jest standaryzowana m.in. normami Stowarzyszenia Europejskich Wytwórców Wyrobów Ściernych (FEPA). Zgodnie z nimi podaje się ją w mikronach (μm), a ustala, m.in. przesiewając ziarna przez specjalne sita. Granulację wg norm FEPA oznacza się symbolicznie za pomocą litery „P” i liczby dwu-, trzy- lub czterocyfrowej, np. P24, P60 czy P80, przy czym pierwszą liczbą jest 12, które oznacza ziarno największe (1815 μm), a ostatnią – 2500, którym oznaczono najmniejsze o wielkości 8,4 μm (±0,5 μm).
Gradacje papieru ściernego – rozwinięcie
Zgodnie z normami FEPA ziarno ścierne stosuje się w określonych granulacjach: P12, P16, P20, P24, P30, P36, P40, P50, P60, P80, P100, P120, P150, P180, P220 … P1500. Ich szeregowi odpowiadają wprost gradacje papieru ściernego. Omawiane ściernice nasypowe mają ziarnistość od P40 do P1500: przy czym P40-P60 to ziarno zgrubne, P80-P120 – średnie, P150-P 400 – drobne, P600-1500 – bardzo drobne.
Kolejność stosowania papierów ściernych o różnych granulacjach
Skoro mamy tak dużą liczbę granulacji papierów ściernych, nasuwa się pytanie o zasadę kolejności ich stosowania. Ze względów ekonomii pracy i jakości obróbki szlifierskiej, aby uzyskać powierzchnię o określonej, wyższej niż wyjściowa gładkości, przyjmuje się zasadę szlifowania co drugą granulacją z szeregu gradacji FEPA, począwszy od mniejszej do większej. Inaczej mówiąc, w procesie prawidłowego szlifowania możemy pominąć jedną granulację lub dwie do siebie wartościowo zbliżone. Dobrym przykładem na to są rolki ścierne z oferty Klingspor. Np. rolka CS 310 X ma granulacje: P24, P36, P40, P60, P80, P100, P120 i 150. Za pomocą niej możemy rozpocząć szlifowanie drewna od P60, a następnie kontynuować je granulacjami P100 i P150. Pomijamy więc granulacje P80 i P120. Jeśli jednak zaczynamy od P24, to kolejne granulacje to P36 (lub P40) i P60. W tym przypadku pomijamy P30 i P50. Warto tu odnotować, że zrobił to za nas producent na podstawie doświadczenia praktycznego i tym samym ułatwił szlifowanie użytkownikom jego rolek ściernych.
HB