Szlifierka na pasy bezkońcowe to coraz powszechniej stosowanie urządzenie stacjonarne lub ręczne narzędzie - o napędzie pneumatycznym lub elektrycznym - umożliwiające pracę taśmami bezkońcowymi. Wykorzystuje się go zarówno w rzemiośle, jak i przemyśle.
Jak powstaje pas bezkońcowy i w jakich szlifierkach się go stosuje?
Pas bezkońcowy należy do grupy narzędzi ściernych nasypowych, które mają bardzo szeroki zakres zastosowań w przemyśle, jak i rzemiośle. Jest on narzędziem roboczym, które wykorzystuje się do szlifowania mechanicznego za pomocą szlifierek na pasy bezkońcowe. Pas bezkońcowy w procesie konfekcjonowania materiałów ściernych powstaje w wyniku wykonania dwóch podstawowych operacji technologicznych. Pierwsza to wycięcie z rolki bazowego materiału ściernego (papieru, płótna, tkaniny poliestrowej lub włókniny) taśmy o określonej szerokości i długości, a druga to połączenie jej obu końców.
Inaczej mówiąc, pas bezkońcowy to taśma ścierna mająca trwale połączone oba swoje końce. Do jego napędu i bezpośredniego stosowania w obróbce powierzchniowej służy szlifierka na pasy bezkońcowe. Ma ona wiele odmian, które przeważnie nazywa się ogólnie szlifierkami taśmowymi. Wśród nich rozróżnia się maszyny ręczne, należące do grupy elektronarzędzi (ręczne szlifierki taśmowe) lub narzędzi pneumatycznych (np. pilniki taśmowe) oraz stacjonarne stosowane w warsztatach i przemyśle (szlifierki bezkłowe, taśmowe stołowe, szerokotaśmowe, przeznaczone do szlifowania kształtowego, powierzchni lub krawędzi). Najbardziej zaawansowane technicznie są szlifierki na pasy bezkońcowe ze sterowaniem numerycznym, czyli tzw. szlifierki CNC. Osobną grupę maszyn, w których wykorzystuje się tulejki ścierne stanowiące pewną szczególną odmianę pasów bezkońcowych, tworzą szlifierki proste, szlifierki napędzane wałkami giętkimi.
Rodzaje pasów bezkońcowych i ich budowa
Pasy bezkońcowe najczęściej klasyfikuje się w zależności od ich materiału podkładowego na: papierowe, płócienne, poliestrowe i włókninowe. W pasach pierwszego rodzaju stosuje się papiery ciężkie oznaczone symbolami D (140-150 g/m2), E (200-230 g/m2) i F (270 g/m2), w drugiego - płótna J (lekkie), JF (lekkie elastyczne), X (ciężkie), XF (ciężkie elastyczne), zaś trzeciego - tkaninę ciężką poliestrową Y lub Z, natomiast w czwartym - włókninę szlifierską wzmocnioną.
Podłoża dedykowane na pasy bezkońcowe wykonuje się z nasypem z ziaren elektrokorundu, elektrokorundu cyrkonowego, elektrokorundu ceramicznego oraz węglika krzemu. Zakresy granulacji poszczególnych rodzajów pasów zawarte są w granicach P24-P600.
Na rynku możemy spotkać produkty z nasypem otwartym (ziarno pokrywa od 50% do 70% potwierdzeni roboczej podłoża), półotwartym (70%-90%) oraz nasypem pełnym, zwanym też zamkniętym (powyżej 90%). Gęstość nasypu definiuje jaki rodzaj materiału można danym produktem obrabiać.
Bardzo ważnym elementem każdego pasa bezkońcowego jest połączenie końców taśmy ściernej. Rozróżnia się złącza zakładkowe (forma 1, 2 i 5) dedykowane tylko do pracy na sucho i stykowe (forma 3G, 4G, 6G, 7G oraz dla pasów włókninowych 3W/4W), które dopuszczone są do pracy w towarzystwie chłodziwa. Dla połóż papierowych oraz płóciennych typu X podstawowe i najbardziej uniwersalne są złącza zakładkowe. Szczególnym przypadkiem jest złącza zakładkowego jest forma F5, która ma całkowicie zeszlifowane ziarno ścierne, aby nie powodować przegrzewania strefy klejenia (np. w czasie pracy na szlifierkach krawędziowych). Szerokość połączenia zakładkowego wynosi zwykle ok 20 mm, a jego grubość jest zbliżona do grubości od grubości łączonego materiału ściernego. Pasy bezkońcowe z połączeniem na zakładkę powinny pracować w ściśle określonym kierunku, który wskazuje strzałka wydrukowana na ich podkładzie.
Natomiast złącza stykowe (doczołowe) wykonuje się jako proste lub faliste (w tym sinusoidalne). Elementem łączącym jest tu folia wzmocniona włóknem szklanym. W zależności od zastosowania i rodzaju połączenia, może być naklejona od strony nadruku lub ziarna Połączenia stykowe stosuje przede wszystkim do produkcji pasów z położy poliestrowych lub z włókniny, oraz w przypadku pasów pracujących na morko.
Wymiary pasów bezkońcowych
Każda szlifierka na pasy bezkońcowe do prawidłowej pracy wymaga odpowiedniego ich wymiarów. W zależności od szerokości pas bezkońcowy może być wąski (do 400 mm) lub szeroki (od 401 mm). Bardzo wąskie pasy, których szerokość nie przekracza 20 mm, stosuje się w ręcznych pilnikach mechanicznych napędzanych elektrycznie lub pneumatycznie. Natomiast w przypadku stacjonarnych szlifierek na pasy bezkońcowe szerokość taśm może wynosić nawet ponad 3000 mm. Należy wiedzieć, że szerokość taśmy nie tylko warunkuje szlifierka na pasy bezkońcowe i powiązana z jej element kontaktowy gwarantujący docisk do obrabianej powierzchni, ale także kształt i wymiary obrabianego materiału. Przyjmuje się normatywnie, że długość pasów bezkońcowych powinna mieścić się w zakresie 150-12500 mm. Za optymalne uważa się długości od 750 do 7250 mm, które mają najczęściej wykorzystywane pasy. Osobną grupę stanowią pasy bezkońcowe do ręcznych szlifierek taśmowych zaliczanych do elektronarzędzi. Ich wymiary są znormalizowane i dostosowane do produkowanych tego typu urządzeń.
Zastosowania pasów bezkońcowych
Pasy bezkońcowe znalazły szerokie zastosowanie przemyśle, rzemiośle i usługach w szlifowaniu na sucho i mokro (z użyciem chłodziw ciekłych). Wykorzystuje się je w czyszczeniu oraz szlifowaniu zgrubnym i obróbce wykończeniowej powierzchni przedmiotów wykonanych ze stali węglowych, stali nierdzewnej, metali nieżelaznych, a także drewna, MDF, szkła, gumy, ceramiki i tworzyw sztucznych. Używa się ich także do obróbki powierzchni malowanych farbami i lakierowanych.