Ściernice listkowe talerzowe to narzędzia ścierne stosowane w szlifierkach kątowych. Ich najważniejszą zaletą jest wysoka wydajność szlifowania.
Rodzaje ściernic listkowych talerzowych i ich budowa
Budowa ściernic listkowych talerzowych jest bardzo prosta - w zasadzie narzędzia te składają się z odpowiednio ukształtowanego okrągłego talerza, zwanego często podstawą talerzową, i lamelek ściernych. Talerz stanowi korpus tych narzędzi i wykonuje się go albo z włókna szklanego, albo z tworzywa sztucznego wzmocnionego włóknem szklanym. Tak wykonane ściernice tworzą dwa podstawowe rodzaje ściernic listkowych talerzowych. W jego środku znajduje się otwór mocujący do szlifierek kątowych o średnicy 22,23 mm, który wzmacnia się pierścieniem z cienkiej blachy stalowej. Warto tu wspomnieć, że na rynku dostępne są ściernice mające talerze z tworzywa sztucznego wzmocnionego włóknem szklanym, które są przyjazne dla środowiska naturalnego, gdyż można je recyklingować. Przykładami takich narzędzi są Klingspor SMT 325 EXTRA czy SMT 925 SUPRA.
Na pierścieniowej powierzchni talerza omawianych narzędzi przykleja się równomiernie listki wycięte z płótna ściernego (np. Klingspor SMT 924 SPECIAL), włókniny (SMT 800 SPECIAL) lub płótna ściernego oraz płóciennych lamelek (SMT 850 plus SPECIAL). Służy do tego specjalna żywica syntetyczna, która zapewnia połączeniu talerzyka i lamelek, wysoką wytrzymałość na rozerwanie, której minimalny stopień określa norma bezpieczeństwa EN 13743. Liczba listków jest różna i zależy od wersji ściernicy. Warto wiedzieć, że w dużym stopniu warunkuje żywotność ściernicy zgodnie z zasadą, że im większa liczba listków, tym wyższa trwałość narzędzia.
W ściernicach listkowych talerzowych tych stosuje się lamelki (listki) z ziarnem ściernym z elektrokorundu, elektrokorundu cyrkonowego lub ceramicznego o granulacji od P24 do P120. Wykonuje się je z odpornych na uszkodzenia mechaniczne płócien ściernych: bawełnianych, poliestrowych lub bawełniano-poliestrowych. Materiały te opracowano specjalnie dla wysokowydajnego szlifowania z dużymi prędkościami skrawania.
Na rynku dostępne są trzy rodzaje ściernic listkowych talerzowych: (1) wypukła o kątach ułożenia lamelek wynoszących 12°, (2) wypukła 6° oraz (3) prosta (0°). Ściernica prosta służy do szlifowania większych powierzchni płaskich, z małym dociskiem zaś wypukła 12° - do obróbki spawów, krawędzi, gratowania, fazowania itp., gdyż tak wykonane ściernice są znacznie bardziej agresywne od ściernic prostych. Zalety obu tych rodzajów łączą wypukłe ściernice listkowe talerzowe o kącie ułożenia lamelek wynoszącym 6°. Doskonale sprawdzają się na dużych powierzchniach płaskich, jak i w obróbce spawów oraz krawędzi. Wykazują przy tym znacznie wyższą wydajność szlifowania krawędzi w stosunku do ściernic wypukłych 12°. Przykładem tego rodzaju ściernic listkowych talerzowych są SMT 926 SPECIAL i SMT 636 SUPRA.
Ściernice listkowe talerzowe mają średnicę 115, 125, 150 i 180 mm, a więc mogą być używane zarówno w dużych, jak i małych szlifierkach kątowych.
Oznaczenia ściernic listkowych talerzowych
Umieszcza się na nich informacje podające ich wymiary (średnicę zewnętrzną i otworu mocującego), granulację ziarna ściernego oraz oznaczenie modelu. Zaś na kolorowych paskach wymaganych przez niemiecki Komitet Tarcz Ściernych podaje się maksymalną ich prędkość obwodową skrawania. Na ściernicach znajdują się także piktogramy informujące o ich przeznaczeniu materiałowym i bezpiecznym użyciu. Ściernice listkowe talerzowe spełniające najwyższe wymagania bezpieczeństwa pracy mają oznaczenie oSa, które informuje, że spełniają normy Organizacji Bezpieczeństwa Narzędzi Ściernych (Organisation for the Safety of Abrasives, w skrócie - oSa).
Przeznaczenie ściernic listkowych talerzowych
Wszystkie rodzaje ściernic listkowych talerzowych stosuje się do szlifowania zgrubnego, jak i dokładnego elementów wykonanych ze stali, stali szlachetnych i stopowych, żeliwa, aluminium i metali nieżelaznych, tworzyw sztucznych, a nawet drewna. Ściernice listkowe talerzowe służą do obróbki (w tym czyszczenia z zabrudzeń i rdzy) powierzchni płaskich, lekko profilowanych, a także do wygładzania spoin spawalniczych, usuwania gratu, szlifowania krawędzi itp. Stosuje się je także do przygotowania powierzchni metalowych pod lakierowanie i pokrycia galwaniczne.
Spośród wielu zalet ściernic listkowych szczególnie cenione są: wysoka wydajność obróbki, równomierny obraz szlifu, stosunkowo cicha praca bez wibracji, niewielki wysiłek operatora szlifierki podczas pracy, gdyż narzędzia te nie wymagają dużego docisku. Ponadto ściernice cechuje brak negatywnego zjawiska zatykania się powierzchni roboczej, ponieważ końce listków ścierają się odsłaniając świeże ziarno, a także bardzo wysoka trwałość w porównaniu do żywicznych tarcz do szlifowania.