Tulejki ścierne to szlifierskie narzędzia szybkoobrotowe. Można nimi efektywnie szlifować wiele materiałów: od metali po drewno.
Cechy użytkowe i konstrukcja tulejek ściernych
Jak wiadomo, tulejki ścierne zalety mają wielorakie. Zanim będą one przedstawione, omówione zostaną cechy użytkowe oraz konstrukcja tych narzędzi. Tulejki ścierne to de facto niewielkie pasy bezkońcowe o kształcie cylindrycznym i walcowej powierzchni roboczej. Wykonuje się je z płótna ściernego o podłożu z bawełny technicznej wysoce wytrzymałej na rozerwanie. Podłoże to określane jest jako ciężkie i oznaczane literą „X”. W przypadku tulejek przeznaczonych szlifowania zgrubnego i międzyoperacyjnego jest ono jeszcze dodatkowo wzmacniane, np. w tulejkach Klingspor CS 451 X. Tak wykonane narzędzia ścierne umożliwiają wydajne szlifowanie metali z dużymi prędkościami obrotowymi (maksymalnie 36.000 obrotów/min dla tulejek o średnicach do 15 mm) z użyciem szlifierek prostych lub szlifierek z wałkiem giętkim.
Aby móc szlifować tulejkami za pomocą wymienionych maszyn, montuje się je na specjalnych trzpieniach gumowych wielokrotnego użytku. Można wyróżnić w tych akcesoriach dwie podstawowe części: (1) gumowy, odpowiednio ponacinany walec przeznaczony do mocowania tulejek i będący jego osią (2) stalowy trzpień o średnicy 6 mm służący do montażu tego akcesorium w szlifierce prostej lub wałku giętkim. Przykładem takiego osprzętu jest trzpień mocujący Klingspor GK 555. Jego element gumowy w kształcie ponacinanego walca ma średnicę i szerokość ściśle dopasowaną do poszczególnych średnic oraz szerokości tulejek. Mocowanie tulejek odbywa się poprzez wsunięcie gumowej części trzpienia w ich środek i rozparcie jej nacięć przez siłę odśrodkową powstałą w wyniku szybkiego obracania się wrzeciona szlifierki prostej lub wałka napędowego. Siła tego mocowania jest na tyle duża, że nie dochodzi do przesuwania się tulejek ściernych podczas szlifowania.
Omawiane tulejki ścierne dostępne są w średnicach 10, 13, 15, 22, 30, 45, 60 i 75 mm oraz szerokość 10, 25 lub 30 mm. Dlatego średnice i szerokości części gumowej odpowiadających im trzpieni mocujących są takie same.
Zastosowania i zalety użytkowe tulejek ściernych
Jako wspomniano, tulejkami ściernymi można szlifować dużą grupę materiałów, głównie metale, ale także drewno i tworzywa sztuczne. Takie uniwersalne tulejki, np. Klingspor CS 310 X, posiadają spoiwo żywiczne i pełny nasyp z ziarna elektrokorundu o granulacjach od P50 do P150. Tak wykonane tulejki ścierne zalety mają w postaci wydajnego szlifowania zgrubnego elementów metalowych. Można ich także użyć do szlifowania międzyoperacyjnego oraz wykończeniowego, w tym także materiałów drewnianych oraz tworzyw sztucznych.
Wśród tulejek ściernych są także narzędzia specjalistyczne przeznaczone do szlifowania wąskiej grupy materiałów, np. CS 451 X produkcji Klingspor. Zastosowano w nich nasyp pełny z elektrokorundu cyrkonowego o granulacji P40 lub P60, spoiwo z żywicy syntetycznej oraz warstwę chłodzącą Multi. Dzięki temu tulejki Klingspor CS 451 X zapewniają tzw. zimny szlif i przeznaczone są do obróbki powierzchniowej wysokostopowej stali nierdzewnej oraz aluminium. Opracowane przez firmę Klingspor tulejki ścierne zalety mają w postaci zapewniania wysokowydajnego szlifowania zgrubnego.
Ważną zaletą operacyjną zarówno uniwersalnych tulejek ściernych, jak i specjalistycznych jest możliwość bardzo wydajnego szlifowania metali z wysoką obwodową prędkością 30 m/s. Narzędzia te stosuje się głównie do obróbki miejsc trudno dostępnych, np. wewnętrznych powierzchni otworów o różnych kształtach, wąskich profili, krawędzi, połączeń materiałów itp. W przypadku użycia tulejek ściernych do szlifowania drewna czy tworzyw sztucznych ich prędkość obrotową należy odpowiednio zmniejszyć, aby uniknąć uszkodzeń termicznych - przypalenia powierzchni w przypadku materiałów drewnianych lub jej stopienia w wypadku tworzyw sztucznych.